اتاق های فکرساختمان شیشه ای جام جم چند دهه است که پنجره ها را به سمت و سوی نسیم اصلاح و اعتدال نگشوده و پذیرای تغییر رویکرد در مواجهه با دولت های غیر همسو نبوده اند.

از زمان علی لاریجانی این روزها اعتدالی تر که ریشه و خاستگاه سیاسی اش در لایه های سنتی جریان محافظه کار بود تا زمان حضور ضرغامی عضو جمعیت ایثارگران و سپس سرافرازی که زیاد نماند و اکنون در زمان علی عسگری؛ آنچه که هیچ گاه تغییر نیافته و به رغم تحولات پر شمار در جهان پیرامونی در تمامی ابعاد ، کماکان حفظ شده و روندی لا یتغییر داشته، موضع گیری های پیدا و پنهان، آشکار و زیر پوستی، خبری و تحلیلی هماهنگ و همسوی رسانه ملی در مواجهه با طیف و جریان و تفکری است که همنوایی با رویکردهای محافظه کاران سیاسی جریان راست( که این روزها اصولگرا خوانده می شوند)نداشته اند.

خواه این جریان محذوف باشد و در گوشه رینگ و خواه در قدرت باشد و منتخب ملت، در هر صورت آنتن رسانه ملی هیچ گاه سر همسویی با چنین جریاناتی نداشته و اگر هم به اقتضای برخی فیگورها و اقتضائات خاص اجازه عرضه مقطعی و حضور مناظره گونه داده شده، دو سد چندانش در قالب تهیه و تدوین برنامه های دیگر جبران شده است.

روزی که در غیر قابل پیش بینی ترین نتیجه ممکن، از دولت محمد خاتمی به محمود احمدی نژاد در راس هرم اجرایی رهنمون شدیم، شاید مهم ترین نقش در پدید آمدن چنین وضعیتی را بتوان برآمده و معطوف از عملکردهای رسانه ملی دانست، آنجایی که به رغم دستاوردهای سترگ در عرصه اقتصادی از تورم نزدیک به تک رقمی، اشتغال 700 هزار نفری سالیانه و نرخ رشد 5.8 درصدی و خیز بلند کشور در مسیر توسعه ماندگار در منطقه آنچه که به شکل مداوم در افکار عمومی ترویج و تزریق می شد، مانور روی این موضوع بود که دولت اصلاحات به دنبال جنجال سازی سیاسی و مجادلات اینچنینی است و توجهی به معیشت مردم ندارد! و اینجا بود که کاندیدای ساده زیست با شعار آوردن نفت سر سفره مردم گوی سبقت از رقبا ربود و ....

این مهم نبود که یکان؛ یکان مردم در وضعیت معیشتی و زندگی خود چه شرایطی را تجربه می کنند، استنباط عمومی آن بود که حتما این همه انتقاد صدا وسیما از اقتصاد ریشه و پایه ای دارد و حتما وضع ما و پول نفت ما هدر می رود و حتما بسیار بهتر از این می توانیم باشیم و ...

از آن روزها سال های طولانی سپری شده اما حکایت صدا و سیما همانست که بود بازهم دولت ناهمسو در سیبل انتقادات قراردارد و باز هم مداوم می شنویم که سفره مردم چه شد، معیشت کجا رفت، حالا دولت و بانک مرکزی هر چه هم که آمار متقن و مستدل از تغییر وضعیت آنهم با توجه به سونامی تخریب های چند سال گذشته ارائه دهند، رسانه ملی حرف خودش را می زند، تغییرات هم که زمان بر است والبته هر چه که هم تغییر ایجاد شود اگر ذهنیت منفی شود و بمباران خبری مضاعف،استنباط نهایی منفی خواهد بود و ...

طی چند روزگذشته مواجهه صدا و سیما و دولت روحانی با توجه به حضور وزیر بهداشت در برنامه ثریا و نیز نامه آخوندی و متلک پراکنی به ظریف نمود بیش تری یافته و اظهار نظرهای مختلف و متفاوتی در پی داشته است اما سئوال اینجاست که آیا انتظاری غیر از این می رفت؟ آیا رویکرد تازه ای را شاهد هستیم؟

با توجه به نزدیک شدن به  موسم انتخابات و با توجه به عقبه و سابقه صدا و سیما چنین واکنش هایی دور از انتظار نبودهو نیست و حال سئوال اینجاست که دولت روحانی برای عدم تکرار آنچه که بر سر دولت اصلاحات رفت در مواجهه با این سیاست ها باید چه کند؟

نکته مهم و کلیدی در این میان آنست که فضای رسانه ای کنونی با آنچه دردهه هفتاد و ابتدای دهه هشتاد وجود داشت، تفاوت اساسی و ماهوی پیدا کرده و بروز و ظهور شبکه های اجتماعی و نیز رسانه های متعدد در فضای مجازی انحصار رسانه ای را شکسته و دست دولت را برای واکنش های مطلوب باز گشته و حداقل ابزار کنش و واکنش های بهینه را فراهم کرده است.

اما نکته آنجاست که شوربختانه هیچ استراتژی منسجم رسانه ای و اقدامات کنشی و اثر گذار در دولت نمود و بروزی ندارد و تنها واکنش های دفعی و آنی و قائم به چهره ها و شخصیت ها از رئیس جمهوری گرفته تا شماری از وزرا جامه عمل می پوشد و این روند بی گمان تبعات خوشایندی برای دولت نخواهد داشت به خصوص که با نزدیک شدن به انتخابات بر دامنه تبلیغات منفی در رسانه های رسمی و غیر رسمی افزوده خواهد شد.

هر چه هست صدا و سیما رویکرد مشخصی دارد و انتظار تغییر آن خیالی باطل است و این به دولت باز می گردد که در برابر این رفتارها چه واکنشی از خود نشان دهد، واکنشی که می تواند و باید بدور از جار و جنجال و یا خط و نشان های لحظه ای و با استراتژی مشخص باشد.

یادداشت از محمد جعفری